کد مطلب:44564 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:26

گنجینه پرسمان » خانواده و زندگي

چند بار است كه از شما دربارة عاق والدين ميپرسم، ولي متأسفانه جوابي دريافت نكردم، لطفاً مفصّل در اينباره توضيح دهيد.

متأسفانه با جستجويي كه در بايگاني كرديم، چنين پرسشي را در مجموعه خود به نام شما پرسشگر محترم نديديم. پاسخي براي عاق والدين تهيه شده است كه خدمت شما ارسال ميشود. در صورت كافي نبودن در نامه بعدي كه خواهيد نوشت، پاسخ مفصلتري تهيه خواهد شد.

عاقّ به معني آزار دهنده پدر و مادر، نافرمان، سركش با پدر و مادر(كتاب معارف و معاريف، ج 7، ص 178.) و در مورد اينكه اگر پدر يا مادري فرزند خود را نفرين كنند آيا خداوند متعال آن را اجابت خواهد كرد يا نه پاسخ اين است كه روايات در اين زمينه بيش از آن است كه بتوان شمرد و ما در اينجا به آيه 23 سوره اسرأ و چند روايت كوتاه بسنده ميكنيم.

و قَضَيَ رَبُّكَ أَلآتَعْبُدُوَّا إِلآ َّ إِيَّاهُ وَبِالْوَ َلِدَيْنِ إِحْسَـَنًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَآ أَوْ كِلاَ هُمَا فَلاَتَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَ لاَتَنْهَرْهُمَا و قُل لَّهُمَا قَوْلاًكَرِيمًا; پروردگات حكم قطعي كرده كه غير او را نپرستيد و به والدين احسان كنيد تا آنجاكه ميفرمايد كمترين اهانتي به آنها روا مدار و بر آنها فرياد مزن و گفتار لطيف و سنجيده و بزرگوارانه به آنها بگو

از اين آيه معلوم ميشود كه مسأله نيكي به پدر و مادر بعد از مسأله توحيد، واجبترين واجبات است همچنانكه مسأله عقوق بعد از شرك ورزيدن به خدا از بزرگترين گناهان كبيره است و به همين جهت اين مساله را بعد از مساله توحيد و قبل از ساير احكام اسم برده است.(تفسير الميزان، ج 13، ذيل آيه 23 سوره اسرأ.)

اميرالمؤمنينفرمود ـ هر كه پدر و مادر خود را اندوهگين سازد در حقيقت عاق آنها شده است امام صادقفرمود: چون روز قيامت شودپردهاي از بهشت به كنار رود و هر زندهاي بوي آن را از مسافت پانصد سال راه بشنود جز يك صنف راوي گويد عرض كردم آنها كيانند فرمود كسي كه درباره پدر و مادر نامهربان و نافرمان بوده و نيز فرمود: اگر كلمهاي آسانتر از اف بود خدا همان را نهي مينمود و كمترين مرحله نافرماني به پدر و مادر اين است كه چون به آنها نگاه كني بتندي و خشونت به آنها بنگري و در حديث قدسي آمده كه خداوند جل شأنه ميفرمايد: به عزت و جلال و رفعت مقامم سوگند كه اگر عاق والدين اعمال همه پيامبران را با خود بياورد عملي را از وي نپذيرم.(معارف و معاريف، ص 179.)

از مجموعه آيه و روايات چنين بدست ميآيد كه اگر پدر و مادري خداي نخواسته فرزند نافرمان خود را نفرين كنند قطعاً نفرين آنان مستجاب و چنين فرزند عاق والدين خواهد شد.

البته ذكر اين نكته را لازم ميدانيم كه گاه ميشود پدر و مادر پيشنهاد غير منطقي و يا خلاف شرع به انسان ميكند بديهي است اطاعت آنها در هيچ يك از اين موارد لازم نيست ولي با اين حال بايد با برخورد منطقي و انجام وظيفه امر به معروف در بهترين صورتش با اين گونه پيشنهادها برخورد كرد.